Voedselbos: wat is het precies en waar is het goed voor?

Wat is een voedselbos precies?

Voedselbossen of eetbare tuinen kweken eetbare planten, met als doel voedsel te produceren voor consumptie. En dit met minimale input van kunstmest en pesticiden. Ze zijn ontworpen om zelfvoorzienend te zijn en vereisen na verloop van tijd minder menselijke interventie. Zo zijn ze dus ook onderhoudsvriendelijker dan een traditionele tuin. Voedselbossen dragen bij aan de biodiversiteit en bevorderen een gezondere omgeving voor dieren, insecten en vogels.

Er kan een grote verscheidenheid aan eetbare soorten aangeplant worden die elkaar kunnen versterken en waar het hele jaar door wel iets eetbaars te plukken valt. Dit zorgt voor een bepaalde beleving wanneer je erdoor wandelt. In tegenstelling tot een traditionele siertuin, waar de nadruk ligt op esthetiek.

We vatten het samen in deze 6 kenmerken:

• Diversiteit
  Voedselbossen bevatten een verscheidenheid aan eetbare planten, zowel bovengronds als ondergronds. Met groenten zoals tomaten, sla, wortelen, en paprika’s, fruitbomen; kruiden en zelfs eetbare bloemen. Deze diversiteit stimuleert de natuurlijke bestuiving, verhoogt de bodemvruchtbaarheid en vermindert de behoefte aan pesticiden.
• Gezondheid en duurzaamheid
  Eetbare tuinen bevorderen gezond eten door de productie van verse, biologische producten. Ze verminderen ook de behoefte aan winkelen voor groenten en fruit.
• Zelfvoorziening
  Mensen die een eetbare tuin onderhouden, produceren een deel van hun eigen voedsel. Hierdoor zijn ze minder afhankelijk van supermarkten en commerciële landbouw.
• Ruimteoptimalisatie
  Eetbare tuinen kunnen op verschillende schalen worden aangelegd, van kleine stadstuinen en patio’s tot grotere achtertuinen. Ze maken gebruik van de beschikbare ruimte om voedsel te verbouwen.

• Milieubewustzijn
  Door lokaal voedsel te verbouwen, verminderen eetbare tuinen de behoefte aan transport en verpakking.

• Plezier en educatie
  Eetbare tuinen bieden de mogelijkheid om tuinieren als hobby te beoefenen en hebben een educatieve waarde waarbij zowel volwassen als kinderen bijleren over de groei en oogst van voedsel.

De 7 lagen van een voedselbos

Net als in een natuurlijk bos worden planten in een voedselbos in verschillende lagen geplant, van bomen hoog bovenaan tot kruipende bodembedekkers. Deze gelaagdheid maximaliseert de ruimte en de productiviteit. We delen dit op in 7 lagen, met elk hun eigen eetbare soorten:

1. Kruinlaag
   De bovenste laag van een voedselbos, vergelijkbaar met de boomlaag in een natuurlijk bos. Hier groeien grote fruit- en notenbomen, zoals appelbomen, perenbomen en kastanjebomen. Zij vangen het grootste deel van het zonlicht op.
2. Lage boomlaag
   Bevindt zich direct onder de kruinlaag. Hier groeien kleinere fruit- en notenbomen, zoals perzik- en abrikozenbomen.
3. Struiklaag
   Onder de lage boomlaag groeien struiken en struikachtige planten, zoals bessenstruiken, frambozen, bramen en kruidachtige eetbare gewassen.
4. Kruidlaag
   Hier groeien jaarlijkse en meerjarige kruidachtige planten, zoals groenten, kruiden en bloemen. Het omvat ook bodembedekkers die de bodem beschermen en vocht vasthouden.
5. Klimplantlaag
   Sommige voedselbossen bevatten een laag met klimplanten, zoals druiven, kiwi’s en klimbonen. Zij kunnen omhoog groeien langs de bomen en struiken.
6. Wortellaag
   Hij is niet zichtbaar, maar deze laag is wel een belangrijk onderdeel van het voedselbos. Hier groeien de wortels van alle planten. Die wortels halen voedingsstoffen uit de bodem en vormen een ondergronds netwerk. Er groeien ook knolplanten, zoals aardwortel, aardappel, wortelen …
7. Schimmellaag
   Net als in een natuurlijk bos is er in een voedselbos een schimmellaag onder de grond. Deze schimmels vormen symbiotische relaties met planten en helpen bij het transport van voedingsstoffen.

Bent u tuinarchitect of -aannemer en ontvangt u graag meer informatie over voedselbossen? Neem dan zeker contact met ons op of kom eens een keer langs op afspraak. Wij helpen u graag verder!